Werelderfgoed Waddenzee onder druk door klimaatverandering

Nieuw IPCC-rapport onderstreept het belang van Deens-Nederlands-Duitse samenwerking

Vandaag (25 september, Monaco) publiceerde het VN-klimaatpanel (IPCC) een rapport met de titel 'Oceaan en cryosfeer in een veranderend klimaat'. Het bevat nieuwe projecties over de wereldwijde gemiddelde zeespiegelstijging - een factor die heel belangrijk is voor het ecosysteem van de Waddenzee. In het licht van het IPCC-rapport benadrukt de Trilaterale Samenwerking voor de bescherming van de Waddenzee (TWSC) het belang van maatregelen ter beperking van de zeespiegelstijging.

Voor de ontwikkeling en stabiliteit van het Wadden-ecosysteem is met name het tempo waarmee de zeespiegel stijgt relevant. Dit bepaalt of de bodem van de Waddenzee de zeespiegelstijging kan bijbenen of dat de Waddenzee langzaam zal verdrinken. Volgens het IPPC wordt voor het scenario met hoge emissies, als de uitstoot van broeikasgassen op het huidige niveau blijft, verwacht dat de wereldwijde gemiddelde zeespiegelstijging tot 15 mm/jaar (10-20 mm/jaar, waarschijnlijk bereik) zal oplopen tegen einde van deze eeuw. Voor het scenario met lage emissies, als drastische klimaat beschermende maatregels onmiddellijk worden gelanceerd, zal de gemiddelde zeespiegelstijging bij 4 mm/jaar uitkomen (waarschijnlijk bereik 2-6 mm/jaar). Ter vergelijking: in de afgelopen 100 jaar is de zeespiegel van de Waddenzee ongeveer 20 cm gestegen. Verder stelt het IPCC dat de zeespiegel nog eeuwen na 2100 zal blijven stijgen.

Als reactie op deze nieuwe cijfers benadrukt de Trilaterale Samenwerking de noodzaak van maatregelen ter beperking van klimaatverandering, zoals CO2-reductie en verwijst naar het klimaatakkoord van Parijs van 2016. De Trilaterale Samenwerking benadrukt dat klimaatverandering en versnelde zeespiegelstijging ernstige gevolgen kunnen hebben op structuur, functies en de karakteristieke biodiversiteit van het ecosysteem van de Waddenzee. Trilaterale rapporten over zeespiegelstijging in de Waddenzee (CPSL Third Report, CPSL First Report), onderbouwen dat een sterke zeespiegelstijging tot een significante vermindering van wadplaten en kwelders kan leiden en dat de veiligheid van de inwoners van de regio in het geding kan komen. Bovendien kan klimaatverandering sterke invloed hebben op de huidige verspreiding van soorten en hun aantallen.

Zich bewust van deze gevolgen hebben de verantwoordelijke ministers in 2014 eenTrilaterale Klimaatadapatie strategie” aangenomen tijdens de 12e Trilaterale Regeringsconferentie over de Bescherming van de Waddenzee in Denemarken. Doel van deze strategie is het verbeteren en bevorderen van beleid en maatregelen die nodig zijn om de veerkracht van de Waddenzee te vergroten. Een trilaterale expertgroep van biologen en ingenieurs beoordeelt de mogelijke effecten van klimaatverandering en buigt zich over mogelijke aanpassingsstrategieën in het Waddengebied.

"De nieuwe IPCC-projecties over de wereldwijde gemiddelde zeespiegelstijging ondersteunen de aanname dat klimaatverandering een grote impact op onze Waddenzee kan hebben", zegt Karin Lochte, voorzitter van de Wadden Sea Board, de stuurgroep van de TWSC. “Daarom is de trilaterale samenwerking en onderzoek op dit gebied van groot belang voor de bescherming van de Waddenzee en moet onze voortdurende aandacht hebben. De Waddenzee-landen Denemarken, Duitsland en Nederland hebben in hun Verklaring van Leeuwarden van mei 2018 hun engagement voor klimaat beschermende maatregelen tot uitdrukking gebracht. De Verklaring bevat concrete acties die tot 2022 moeten worden uitgevoerd."